حداقل محصول پذیرفتنی چیست و چه اهمیتی دارد؟ | دستور تهیه خلق MVP در ۴ مرحله ساده

راه‌اندازی یک کسب‌وکار خیلی هم کار ساده‌ای نیست. برای موفقیت در دنیای پر رقابت امروز فقط سخت کار کردن کافی نیست. قبل از شروع، شما باید یک برنامه و استراتژی خوب برای خودتان داشته باشید. یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌تواند به تولید یک محصول موفق کمک کند، حداقل محصول پذیرفتنی (MVP) است.

ایده‌ی حداقل محصول پذیرفتنی به این دلیل به وجود آمده که کسب‌وکارها قبل از تولید محصول نهایی، باید چرخه عمر محصول را بررسی کنند و بازخورد کاربران را دریافت کنند. این بازخورد می‌تواند به شما کمک کند تا از شکست جلوگیری کنید.

امروزه در صنعت فناوری، تولید حداقل محصول پذیرفتنی بسیار رایج است و کمک می‌کند که پروژه یا استارتاپ‌ها بهتر برنامه‌ریزی شوند. اگر می‌خواهید شرکت خود را برای تولید یک محصول جدید راه‌اندازی کنید، این مقاله را به دقت مطالعه کنید.

حداقل محصول پذیرفتنی (MVP) چیست؟

MVP یا حداقل محصول پذیرفتنی به نسخه‌ای از محصول گفته می‌شود که ویژگی‌ها و اجزای اصلی آن مطرح شده و نیازهای اساسی کاربران نهایی را هدف قرار می‌دهد. MVP به مهندسان نرم‌افزار کمک می‌کند تا روند توسعه را راحت‌تر کنند و به همین دلیل اهمیت دارد. در مرحله‌ی بعد محصول در بازار آزمایش می‌شود تا پتانسیل موفقیت آن ارزیابی شود.

برای آزمایش اولیه، محصول فقط به بخش‌های بنیادی عملکرد نیاز دارد و چیزی فراتر از آن لازم نیست. در واقع، نسخه‌ی MVP به شما کمک می‌کند تا پتانسیل محصول را شناسایی کنید. از روش MVP می‌توان برای تولید انواع محصولات، از جمله اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌ها استفاده کرد.

توسعه‌ی MVP باید به این شکل باشد:

هدف از ارائه حداقل محصول پذیرفتنی چیست؟

MVP در واقع نسخه‌ای از یک محصول جدید است که به شما این امکان را می‌دهد تا اطلاعات زیادی درباره مشتریان را با کمترین تلاش به دست آورید.
اگر یک کسب‌وکار تصمیم بگیرد یک MVP عرضه کند، معمولاً هدفش این است که تیم محصولش می‌خواهد:

• محصول را هر چه زودتر به بازار عرضه کند.
• قبل از اینکه هزینه زیادی برای تولید محصول صرف کند، آن را آزمایش کند و نظرات مشتریان را ببیند.
• واکنش بازار هدف را بررسی کند.

تفاوت نمونه اولیه، دمو و MVP چیست؟

معمولاً زمانی که یک استارتاپ یا هر کسب‌وکار تازه‌ای در شروع راه خود برای توسعه یک محصول جدید با این سوال روبرو می‌شود که آیا باید یک MVP طراحی کند یا دمو (Demo) یا نمونه اولیه (Prototype).
این اصطلاحات به هیچ‌وجه به یک معنی نیستند. ساختن یکی در زمانی که به دیگری نیاز دارید، می‌تواند مشکلات زیادی برای شما ایجاد کند. بیایید ببینیم هر کدام از این اصطلاحات به چه نوع محصولی اشاره دارند!

دمو (Demo)

دموها یا نمونه‌های آزمایشی به طور معمول نمونه‌ای از محصول پس از اتمام فرایند تولید هستند که برای نمایش به مشتریان بالقوه عرضه می‌شوند. در واقع، دمو برای آسوده‌کردن مشتری و کمک به بستن معامله به کار می‌رود. معمولاً در مراحل اولیه توسعه محصول، دموها فقط نیمه‌کاربردی هستند.

نمونه اولیه (Prototype)

نمونه‌های اولیه بیشتر برای پاسخ‌گویی به سوالاتی از این دست طراحی می‌شوند: آیا می‌توانیم این محصول را بسازیم؟ آیا باید محصول X را تولید کنیم یا Y را؟ نمونه اولیه شباهت چندانی به دمو دارد، اما هدف آنها تفاوت دارد. یک نمونه اولیه برای نشان دادن این‌که یک محصول، ویژگی یا رویکرد قابل اجرا است، به کار می‌رود. این نمونه‌ها ممکن است در ابتدا به درستی کار نکنند تا زمانی که هدف مورد نظر را برآورده کنند. از طرف دیگر، دموها معمولاً باید ظاهر خوبی داشته باشند و در حقیقت بخشی از روند فروش هستند. ولی نمونه اولیه قبل از اینکه به مشتری ارائه شود، آزمایش می‌شود.

برخلاف دمو یا نمونه اولیه، یک MVP یک محصول کاملاً کاربردی است، البته به شکل «حداقل» آن. این یک محصول کامل است که یک مشتری واقعی می‌تواند با حداقل راهنما یا دستور به راحتی از آن استفاده کند.

ویژگی‌های محصول MVP

یک محصول MVP معمولاً دارای ویژگی‌های زیر است:

• کاربردی است. چون مشتریان به محصول MVP نیاز دارند، باید برایشان کاربردی باشد؛ در غیر این صورت آن را خریداری نخواهند کرد.
• محصول مطمئن. محصول MVP که ارائه می‌دهید باید اعتماد مشتری را جلب کند.
• استفاده آسان و راحت. مشتریان نمی‌توانند با محصول پیچیده کار کنند و گیج می‌شوند. محصول MVP باید طوری طراحی شده باشد که تمامی افراد، با هر سطح دانشی، بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند.

شش نوع حداقل محصول پذیرفتنی با عملکرد عالی

پیش از ارائه محصول نهایی خود، باید بدانید که شش نوع مختلف MVP وجود دارد که می‌توانید برای جمع‌آوری بازخورد کاربران از آن‌ها استفاده کنید.
در ادامه انواع MVP را با هم مرور می‌کنیم تا بدانید کدام یک برای ایده شما مناسب‌تر است.

۱. حداقل محصول پذیرفتنی قطعه‌قطعه یا تدریجی (Piecemeal MVP)

این روش، یک راه کم‌هزینه برای معرفی یک برنامه به کاربران می‌باشد. زمانی که یک نسخه نمایشی از عملکرد محصول در کنار حداقل محصول پذیرفتنی قطعه‌قطعه از ابزارهای موجود و کمی نوآوری قرار می‌گیرد، عملکرد اصلی محصول قابل مشاهده خواهد بود.

برای مثال:

فرض کنید شما یک وبسایت می‌سازید که مشتریان بتوانند به یک فروشگاه مواد غذایی محلی ارتباط برقرار کنند. محصول نهایی قرار است کدهای کوپن و خرید و فروش را برای کاهش هزینه‌ها ارائه دهد. کاربر با دریافت کوپن یک کد QR دریافت می‌کند که به او اجازه می‌دهد در خرید از فروشگاه تخفیف بگیرد.

اما پیش از توسعه محصول نهایی، می‌توانید حداقل محصول پذیرفتنی قطعه‌قطعه را راه‌اندازی کنید:

• با یک وبسایت در پلتفرم وردپرس شروع کنید و هر روز کوپن‌هایی برای یک فروشگاه مواد غذایی محلی ارسال کنید.
• به صورت دستی یک فایل PDF با کد QR ایجاد کنید.
• این فایل PDF را از طریق ایمیل برای کاربران ارسال نمایید.

۲. حداقل محصول پذیرفتنی کارپرداز (Concierge MVP)

این نوع MVP به شما کمک می‌کند تا ایده‌ی خود را با استفاده از خدمات انسانی به آزمایش بگذارید. در واقع، در اینجا نیروی انسانی جایگزین بخش‌های خودکار و سیستم‌های اتوماسیون می‌شود. هر مشتری، راه‌حل مخصوص به خود را دریافت می‌کند و بدین ترتیب شما ارتباط مستقیم‌تری با کاربران برقرار کرده و بازخوردهای آن‌ها را در مورد ایده‌تان می‌فهمید.

برای مثال:

شما قصد دارید یک شرکت تحویل غذا راه‌اندازی کنید. با جمع‌آوری برنامه‌های غذایی مشتریان از طریق یک فرم آنلاین، مواد غذایی را برای آنها در طول هفته تحویل می‌دهید.

اما پیش از توسعه محصول نهایی، روش کارپرداز را آزمایش کنید:

• دوستان و همسایگان خود را پیدا کرده و با آنها صحبت کنید و لیست مواد غذایی را آماده کنید.
• به‌وسیله‌ی یک دوچرخه یا ماشین، بفهمید که از کجا می‌توانید مواد غذایی را با بهترین قیمت خریداری و تحویل دهید.
• نظرها و پیشنهادات را یادداشت کنید.

۳. حداقل محصول پذیرفتنی جادوگر اُز

حداقل محصول پذیرفتنی جادوگر اُز بر این اساس است که محصولی که کاربران استفاده می‌کنند، همان محصول نهایی خواهد بود؛ اما هنوز هم نیاز به برخی تغییرات و بهبودها دارد.

برای مثال:

شما قصد دارید یک فروشگاه آنلاین کفش راه‌اندازی کنید. ایده‌ی شما این است که عکس‌های کفش‌ها را به همراه قیمت و توضیحات کوتاه منتشر کنید.

اما پیش از این که محصول نهایی را توسعه دهید، از حداقل محصول پذیرفتنی جادوگر اُز استفاده کنید:

• یک وب‌سایت ساده در بستر وردپرس بسازید.
• به یک مرکز خرید محلی بروید، از کفش‌ها عکس بگیرید و این عکس‌ها را به‌صورت آنلاین در وب‌سایت قرار دهید و منتظر سفارش‌ها باشید.
• زمانی که سفارشی دریافت کردید، دوباره به مرکز خرید برگردید، کفش را بخرید و خودتان آن را به مشتری تحویل دهید.

۴. حداقل محصول پذیرفتنی ویدئویی

یک راه دیگر برای حداقل محصول پذیرفتنی، درست کردن یک ویدیوی توضیحی یا یک انیمیشن چند دقیقه‌ای است که مزایای محصول را نشان می‌دهد. این ویدیو معمولاً برای جذب کاربران جدید کافی است و می‌تواند به‌سرعت بین مردم منتشر شود.

برای مثال:

مثال عالی در این زمینه، یک ویدیو چهار دقیقه‌ای است که شرکت دراپ‌باکس پیش از راه‌اندازی برنامه‌اش ساخته بود. این برنامه به کاربران کمک می‌کند که فایل‌هایشان را بین دستگاه‌ها به آسانی به اشتراک بگذارند. در این ویدیوی حداقل محصول پذیرفتنی، درو هاستون نحوه‌ی کارکرد برنامه را توضیح می‌دهد.

این ویدیو به‌منظور بررسی این موضوع بود که آیا برنامه می‌تواند مشکلات مردم را حل کند یا نه. این ویدیو خیلی زود همه‌گیر شد و تعداد کاربرانی که خواستار استفاده از دراپ‌باکس بودند، افزایش پیدا کرد.

۵. صفحه فرود

صفحه‌ی فرود حداقل محصول پذیرفتنی برای معرفی یک محصول یا خدمات به کار می‌رود و شامل یک پیشنهاد منحصربه‌فرد ارزش است. این پیشنهاد معمولاً لیستی از مزایای محصول را در بر می‌گیرد. صفحه‌ی فرود حداقل محصول پذیرفتنی شما باید شامل نام محصول یا خدمات و توضیحات درباره‌ی ارزش آن و تفاوت آن با محصولات مشابه در بازار باشد.

برای مثال:

شما می‌خواهید اپلیکیشنی بسازید که چهره‌ی کاربر را با چهره‌ی یک شخصیت معروف، یک سیاستمدار یا یک حیوان عوض کند. ممکن است کاربران این عکس‌های طنزآمیز را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند.

اما پیش از تکمیل محصول نهایی، یک صفحه‌ی فرود برای حداقل محصول پذیرفتنی طراحی کنید:

• یک صفحه‌ی فرود بسازید.
• ویژگی‌های محصول را توضیح دهید.
• مثال‌هایی از نحوه‌ی تغییر چهره‌ها نشان دهید.
• یک دکمه‌ی دانلود در پایین صفحه اضافه کنید.

با کلیک روی این دکمه می‌توانید بفهمید که آیا این برنامه نظر کاربران را جلب می‌کند یا نه.

جو گسکوین از همین روش برای تست ایده‌ی خود برای بافر استفاده کرد. او با استفاده از تبلیغات گوگل، ۱۲۰ مشتری ثبت‌نام‌کرده جذب کرد و با بسیاری از آنها به طور مستقیم صحبت کرد تا بفهمد کدام قسمت از پیشنهادش برای آنها جذاب‌تر است. اکنون درآمد سالانه بافر بالای یک میلیون دلار است.

۶. حداقل محصول پذیرفتنی ایمیل

حداقل محصول پذیرفتنی ایمیل به این صورت است که شما یک ایمیل تهیه کنید و آن را به یک لیست کامل از مخاطبین ارسال کنید تا ببینید آیا پاسخ خوبی دریافت می‌کنید یا نه.

برای مثال:

فرض کنید شما می‌خواهید پلتفرمی ایجاد کنید که کاربران را تشویق کند اطلاعاتی درباره‌ی برندهای جدید محصولات غذایی و نوشیدنی، کتاب، فیلم‌ها، برنامه‌ها و تکنولوژی‌ها به اشتراک بگذارند.

اما قبل از توسعه‌ی محصول نهایی، از حداقل محصول پذیرفتنی ایمیل استفاده کنید:

• ایمیل‌های مخاطبان خود را جمع‌آوری کنید.
• یک ایمیل با عنوان «به زودی» بنویسید و در آن ایده‌ی محصول، ویژگی‌ها، مزایا و آینده‌ی آن را توضیح دهید.
• در پایان ایمیل، از خوانندگان بخواهید که نظرشان را در این باره بگویند.
• از دیگران بخواهید نظرشان را درباره‌ی ایده‌تان بدهند
• به نظرات آنها توجه کنید و نتایج را بررسی کنید

رایان هوور درباره‌ی آغاز کارش در پروداکت هانت (Product Hunt) تردید داشت و به همین خاطر ابتدا با ارسال ایمیل بهافرادی دست به کار شد. او بعد از دریافت بازخوردهای مثبت، روی ایده‌اش بیشتر کار کرد و حالا پروداکت هانت به یک پلتفرم بزرگ تبدیل شده که میلیون‌ها نفر را در پیدا کردن محصولات جدید یاری می‌کند.

حالا که با انواع حداقل محصول پذیرفتنی آشنا شدید و متوجه شدید کدام نوع برای ایده‌تان مناسب‌تر است، باید مراحل ساخت MVP را یاد بگیرید.

ساخت حداقل محصول پذیرفتنی در چهار مرحله

شناسایی و بررسی چالش

قبل از معرفی محصول جدید، باید با شناسایی یک چالش و مشخص کردن مخاطبان هدفتان کار را آغاز کنید. از نظرسنجی و مصاحبه برای آشنایی با مشکلات واقعی مخاطبان استفاده کنید. همچنین لازم است بررسی بازار را انجام دهید. رقبای شما چه کسانی هستند؟ چند کاربر دارند؟ چگونه این مشکل را حل می‌کنند؟ با این کار درک بهتری از نیازهای مخاطبان هدف خود پیدا خواهید کرد. محصول نهایی شما باید بتواند مشکلات آن‌ها را حل کند. اوبر نیز با همین روش آغاز کرد.
یک بررسی پس از مصاحبه با کاربران نشان داد که:

• تاکسی‌ها به راحتی در دسترس نبودند و هزینه‌ها زیاد بود.
• مردم از انتظار برای تاکسی در خیابان خسته شده بودند.
• کاربران دوست داشتند از خانه تاکسی رزرو کنند.

با شناسایی این مشکلات، اوبر نیازهای مشتریانش را بهتر فهمید و به آن‌ها پاسخ داد. نتیجه را خودتان می‌دانید.

تحلیل شرایط رقبای خود

اگر محصولات مشابهی در بازار وجود دارد، باید وضعیت آن‌ها را تحلیل کنید. از ابزارهایی مثل SimilarWeb برای بررسی رقبا استفاده کنید. می‌توانید یک افزونه روی مرورگر نصب کنید تا از ترافیک ماهانه، رتبه و موقعیت کاربران وبسایت‌های رقیب مطلع شوید. علاوه بر این، باید بازخوردهای موجود درباره‌ی محصولات موجود را نیز بررسی کنید. حداقل محصول پذیرفتنی شما باید بتواند مشکلات حل‌و‌فصل‌های موجود را رفع کند. همچنین باید ببینید رقبای شما چگونه به مشکلی که اپلیکیشن شما حل می‌کند، پاسخ می‌دهند. از نقاط قوت و ضعف آن‌ها درس بگیرید تا روش توسعه‌تان از آسیب‌های احتمالی در امان بماند.

تهیه لیستی از ویژگی‌های حداقل محصول پذیرفتنی و کاهش آن به حداقل

مراحلی که کاربر در استفاده از محصول شما طی می‌کند را مشخص کنید و برای هر مرحله لیستی از ویژگی‌ها تهیه کرده و آن‌ها را اولویت‌بندی کنید.

سپس برای هر مرحله یک ویژگی اصلی انتخاب کنید؛ ویژگی‌ای که به کاربران امکان می‌دهد بخش اصلی اپلیکیشن شما را استفاده کنند.

برای اولویت‌بندی ویژگی‌ها به لیست خود بازگردید و آن‌ها را به دو گروه با اولویت بیشتر و کم‌تر تقسیم کنید.

سپس دوباره به ویژگی‌های با اولویت بیشتر برگردید. هر ویژگی اصلی را با دو ویژگی دیگر که ممکن است کاربر دوست داشته باشد، ترکیب کنید.

توسعه، تست آلفا و بتا

بعد از تعیین دامنه کارتان، کار روی توسعه محصول را آغاز کنید. در حین مراحل توسعه طولانی‌مدت، باید به‌طور مداوم محصولتان را آزمایش کنید.

تست آلفا توسط کارکنان سازمانی که روی پروژه کار می‌کنند و تست بتا توسط کاربران واقعی انجام می‌شود؛ به این معنی که قبل از شروع توسعه اپلیکیشن، باید گروهی از کاربران را گردآوری کنید.

برای افزایش تعداد کاربران بتا، می‌توانید از وبسایت‌های آنلاین و رایگان مانند BetaList، ProductHunt، Reddit و Quora استفاده کنید. همچنین می‌توانید تبلیغاتی در گروه‌های اینستاگرامی انجام دهید و درباره محصول جدید خود وبلاگ بنویسید. لیست ایمیل خود را جمع‌آوری کنید تا مخاطبان خود را بشناسید و متمرکز کنید و از متخصصان تست بتا کمک بگیرید.
کاربران بتا می‌توانند نظراتی را ارائه دهند که به شما کمک می‌کند:

• آیا این محصول مشکلات واقعی را حل می‌کند؟
• آیا این محصول سریع‌تر، بهتر یا ارزان‌تر از محصولات مشابه است؟
• آیا کاربران این محصول را دوست دارند و مایل به پرداخت هزینه آن هستند و آیا می‌خواهند آن را به دیگران پیشنهاد دهند؟

آیا روش حداقل محصول پذیرفتنی فقط مخصوص استارتاپ‌هاست؟

بسیاری می‌گویند که حداقل محصول پذیرفتنی باید فقط در مراحل اولیه کسب و کار استفاده شود. اما اینطور نیست. کاربرد MVP فقط به شروع کار استارت آپ‌ها محدود نمی‌شود. حتی زمانی که شما در حال ایجاد ویژگی‌های جدید هستید، باید همیشه با حداقل محصول پذیرفتنی شروع کنید. نسخه ابتدایی ویژگی جدید را برای گروه خاصی از کاربران تست کنید. بعد از دریافت نظرات آن‌ها، قبل از اینکه نسخه نهایی را منتشر کنید، ویژگی را بهبود دهید.

نمونه‌های موفق از حداقل محصول پذیرفتنی

فوراسکوئر

حداقل محصول پذیرفتنی این شرکت شامل امکان ثبت‌نام و دریافت جوایز به‌صورت نشان بود. بعد از بررسی واکنش‌های اولیه کاربران، توسعه‌دهندگان با اضافه کردن بخش توصیه‌ها و راهنماهای شهری، محصول را گسترش دادند. حالا فوراسکوئر ۵۰ میلیون کاربر دارد که به‌صورت جمعی بیش از ۸ میلیارد بار به اپلیکیشن این شرکت مراجعه کرده‌اند.

اینستاگرام

در ابتدا، حداقل محصول پذیرفتنی اینستاگرام تنها بر روی فیلترهای عکس تمرکز داشت. این شبکه اجتماعی MVP خود را به‌گونه‌ای عرضه کرد که کاربران می‌توانستند عکس بگیرند، یکی از فیلترهای موجود را روی عکس خود اعمال کنند و سپس عکسشان را در گالری موبایل خود ذخیره کنند. کاربران از این برنامه لذت بردند و به‌تدریج اپلیکیشن با ویژگی‌های اضافی مانند فیلم، مکان‌یابی، برچسب‌گذاری، هشتگ و ادغام با سایر شبکه‌های اجتماعی به‌روز شد.

آمازون

جف بزوس در سال ۱۹۹۰ فهرستی از محصولاتی که می‌توانستند به‌صورت آنلاین فروخته شوند تهیه کرد. فهرست اولیه او شامل ۲۰ دسته مختلف بود، اما او بعد از مدتی فقط پنج مورد از آن‌ها را انتخاب کرد: کتاب، سی دی، فیلم، سخت‌افزار و نرم‌افزار کامپیوتری. او یک وب‌سایت ساده راه‌اندازی کرد که شامل لیستی از کتاب‌ها بود. وقتی یک مشتری کتابی سفارش می‌داد، بزوس آن را از یک توزیع‌کننده می‌خرید و برای او ارسال می‌کرد. با گذشت زمان وب‌سایت رشد کرد و امروزه آمازون یکی از بزرگ‌ترین خرده‌فروشان جهان است.

فیس‌بوک

فیس‌بوک به‌عنوان یکی از شبکه‌های اجتماعی محبوب شروع به کار کرد. ایده حداقل محصول پذیرفتنی این بود که بتواند ارتباط بین دانش‌آموزان یک کلاس یا دانشگاه را برقرار کند. فیس‌بوک به کاربران امکان می‌داد تا پیام‌های خود را به‌صورت عمومی ارسال کنند. بعد از موفقیت این نمونه اولیه، ویژگی‌های بیشتری به آن اضافه شدند.

ایر بی‌ان‌بی

جو گبیا و برایان چسکی در یک آپارتمان بزرگ زندگی می‌کردند و با مشکل پرداخت اجاره مواجه بودند. آن‌ها تصمیم گرفتند که محل زندگی خود را به مسافران سان فرانسیسکو اجاره دهند. آن‌ها یک وب‌سایت ساده راه‌اندازی کردند، چند عکس از مکان زندگی خود گذاشتند و سه مهمان را پذیرفتند. MVP این شرکت با وب‌سایتی ساده و در خانه خودشان آغاز شد. حالا این استارتاپ سالانه ۲.۶ میلیارد دلار درآمد دارد.

نتیجه‌گیری

ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای صرفه‌جویی در زمان، هزینه و منابع خود از حداقل محصول پذیرفتنی در پروژه‌های خود استفاده کنید. این مای‌پی به شما کمک می‌کند تا قبل از نهایی کردن محصول، نظرات، نیازها و علاقه‌مندی‌های کاربران و مشتریان را بشناسید و تغییرات لازم را در پروژه اعمال کنید. این گام یک مرحله مهم برای موفقیت است و محصول شما را به سوددهی نزدیک‌تر می‌کند.

آیا شما تجربه‌ای در توسعه محصول جدید دارید؟ خوشحال می‌شویم نظراتتان را با ما و خوانندگان مهامیار به اشتراک بگذارید.